Cách chọn áo khoác cách nhiệt – Black Diamond

Gothiar.com / 10 min read
Chọn cách nhiệt tốt nhất cho mục đích của bạn

CÁCH CHỌN ÁO KHOÁC CÁCH NHIỆT

Áo khoác cách nhiệt là một trang bị thiết yếu cho bất kỳ ai dành thời gian ở ngoài trời trong thời tiết lạnh giá. Từ áo parka giữ ấm cho người leo băng trên các vách đá lạnh buốt cho đến những chiếc áo phao siêu nhẹ dành cho việc trượt tuyết (ski touring) nhanh và gọn, có rất nhiều loại áo khoác cách nhiệt để lựa chọn.

Mặc dù số lượng lựa chọn có vẻ choáng ngợp, nhưng hướng dẫn này sẽ giúp bạn hiểu các loại vật liệu cách nhiệt khác nhau, các tính năng cần tìm và cách chọn áo khoác cách nhiệt phù hợp cho hoạt động cụ thể của bạn.

Dù bạn là một nhà leo núi dày dạn kinh nghiệm hay chỉ đơn giản là tìm kiếm một chiếc áo khoác ấm áp để mặc hàng ngày, hướng dẫn này sẽ giúp bạn điều hướng các lựa chọn và đưa ra quyết định sáng suốt.

ÁO KHOÁC CÁCH NHIỆT LÀ GÌ?

Áo khoác cách nhiệt được thiết kế để giữ không khí ấm gần cơ thể bạn, tạo ra một rào cản chống lại cái lạnh. Điều này đạt được bằng cách sử dụng một lớp vật liệu cách nhiệt—hoặc lông vũ (down) hoặc tổng hợp (synthetic)—đặt giữa lớp vải vỏ ngoài và lớp lót bên trong.

Lớp vải ngoài cung cấp khả năng bảo vệ khỏi gió và mưa nhẹ, trong khi lớp lót bên trong tăng thêm sự thoải mái và giúp quản lý độ ẩm.

Mục tiêu chính của áo khoác cách nhiệt là duy trì nhiệt độ cơ thể cốt lõi của bạn, ngăn ngừa hạ thân nhiệt trong điều kiện khắc nghiệt và giữ cho bạn thoải mái trong điều kiện lạnh vừa phải.

CÁC LOẠI VẬT LIỆU CÁCH NHIỆT

Có hai loại vật liệu cách nhiệt chính được sử dụng trong áo khoác: lông vũ (down) và tổng hợp (synthetic). Mỗi loại đều có những ưu và nhược điểm riêng, khiến chúng phù hợp với các điều kiện và hoạt động khác nhau.

Vật liệu cách nhiệt lông vũ (Down Insulation)

Lông vũ (down) là một loại vật liệu cách nhiệt tự nhiên được làm từ lớp lông tơ mềm mại, mịn màng dưới lớp lông của vịt hoặc ngỗng. Nó nổi tiếng với tỷ lệ độ ấm trên trọng lượng tuyệt vời và khả năng nén (compressibility), khiến nó trở thành lựa chọn yêu thích của các nhà leo núi (alpinists) và người trượt tuyết đường rừng (backcountry skiers). Vật liệu cách nhiệt lông vũ được đánh giá bằng “chỉ số độ phồng” (fill power), đo độ bồng (loft – độ tơi xốp) và hiệu quả cách nhiệt của lông vũ. Chỉ số độ phồng càng cao thì vật liệu cách nhiệt càng ấm, nhẹ và dễ nén hơn. Các chỉ số độ phồng phổ biến dao động từ 550 đến 900+.

Ưu điểm:

  • Tỷ lệ độ ấm trên trọng lượng tuyệt vời
  • Khả năng nén cao
  • Bền bỉ nếu được chăm sóc đúng cách

Nhược điểm:

  • Mất khả năng cách nhiệt khi bị ướt
  • Thời gian khô lâu hơn
  • Đắt hơn
  • Mối lo ngại về đạo đức (mặc dù nhiều thương hiệu hiện sử dụng lông vũ được chứng nhận Tiêu chuẩn lông vũ có trách nhiệm (Responsible Down Standard – RDS))

Vật liệu cách nhiệt tổng hợp (Synthetic Insulation)

Vật liệu cách nhiệt tổng hợp thường được làm từ sợi polyester được thiết kế để mô phỏng độ bồng và đặc tính cách nhiệt của lông vũ. Đây là một lựa chọn thay thế tuyệt vời cho những ai cần một lựa chọn giá cả phải chăng hơn và chống nước tốt hơn.

Mặc dù vật liệu cách nhiệt tổng hợp không mang lại tỷ lệ độ ấm trên trọng lượng hay khả năng nén tương tự như lông vũ, nhưng hiệu suất của nó trong điều kiện ẩm ướt thường khiến nó trở thành lựa chọn ưu tiên cho các môi trường ẩm ướt.

Ưu điểm:

  • Giữ ấm khi bị ướt
  • Thời gian khô nhanh hơn
  • Giá cả phải chăng hơn
  • Không gây dị ứng

Nhược điểm:

  • Nặng hơn và cồng kềnh hơn lông vũ với cùng mức độ ấm
  • Khả năng nén kém hơn
  • Kém bền hơn theo thời gian

TRỌNG LƯỢNG & ĐỘ ẤM CỦA LỚP CÁCH NHIỆT

Lượng vật liệu cách nhiệt trong áo khoác tương quan trực tiếp với độ ấm của nó. Đối với áo khoác lông vũ, điều này chủ yếu được thể hiện bằng chỉ số độ phồng (fill power) và tổng trọng lượng của lông vũ. Một chiếc áo khoác với lông vũ 800-fill power sẽ ấm hơn so với trọng lượng của nó so với chiếc có 600-fill, giả sử cùng một lượng lông vũ.

Đối với áo khoác tổng hợp, độ ấm thường được thể hiện bằng trọng lượng của vật liệu cách nhiệt trên mỗi mét vuông (ví dụ: 60g/m² hoặc 100g/m²). Trọng lượng gram cao hơn thường có nghĩa là độ ấm cao hơn.

Hãy xem xét nhiệt độ bạn sẽ phải đối mặt và mức độ hoạt động của bạn. Một chiếc áo khoác nặng hơn, ấm hơn là lý tưởng cho các hoạt động tĩnh trong điều kiện cực lạnh, trong khi một lựa chọn nhẹ hơn, ít cồng kềnh hơn có thể tốt hơn cho các hoạt động cường độ cao mà bạn tạo ra nhiều nhiệt lượng cơ thể.

CÁC TÍNH NĂNG CỦA ÁO KHOÁC CÁCH NHIỆT

Ngoài loại và trọng lượng vật liệu cách nhiệt, một số tính năng khác cũng góp phần vào hiệu suất tổng thể của áo khoác và sự phù hợp của nó cho các mục đích sử dụng cụ thể.

Khả năng chống chịu thời tiết (Weather Resistance)

Nhiều áo khoác cách nhiệt có lớp hoàn thiện chống thấm nước bền (DWR - durable water repellent) trên vải ngoài. Lớp xử lý này giúp đẩy nước mưa và tuyết nhẹ, ngăn vật liệu cách nhiệt bị ướt và mất đi hiệu quả.

Mặc dù DWR rất tốt cho lượng mưa nhẹ, nhưng nó không hoàn toàn chống thấm nước. Đối với điều kiện thực sự ẩm ướt, bạn sẽ muốn mặc một chiếc áo khoác vỏ chống thấm nước (waterproof shell) bên ngoài áo khoác cách nhiệt của mình. Một số áo khoác tổng hợp có khả năng chống nước vốn có tốt hơn lông vũ, nhưng ngay cả khi đó, một lớp áo vỏ thường được khuyến nghị cho mưa lớn.

Khả năng đóng gói & Trọng lượng (Packability & Weight)

Nếu bạn mang áo khoác trong balo hầu hết thời gian trong ngày—hãy nghĩ đến các chuyến trượt tuyết (ski touring) hoặc leo núi (alpine climbing)—khả năng đóng gói (packability) và trọng lượng là rất quan trọng.

Áo khoác lông vũ siêu nhẹ có thể nén lại bằng kích thước của một chai nước, giúp dễ dàng cất giữ. Áo khoác tổng hợp thường cồng kềnh và nặng hơn so với cùng độ ấm, nhưng những tiến bộ trong công nghệ vật liệu cách nhiệt tổng hợp đang liên tục cải thiện khả năng đóng gói của chúng.

Kiểu dáng & Lớp áo (Fit & Layering)

Hãy xem xét cách áo khoác cách nhiệt của bạn sẽ phù hợp với hệ thống lớp áo (layering system) của bạn. Một chiếc áo khoác được thiết kế làm lớp giữa (mid-layer) sẽ có kiểu dáng ôm hơn, cho phép mặc thoải mái bên dưới một lớp áo vỏ (shell).

Mặt khác, một chiếc áo parka lớp ngoài (outer-layer) sẽ có kiểu dáng rộng rãi hơn để chứa các lớp áo khác bên trong.

Tìm kiếm các tính năng như mũ trùm, cổ tay áo và đường viền áo có thể điều chỉnh để tùy chỉnh kiểu dáng và ngăn gió lùa. Mũ trùm tương thích với mũ bảo hiểm là điều cần thiết cho việc leo núi và trượt tuyết.

Độ bền (Durability)

Vải ngoài của áo khoác cách nhiệt khác nhau về chỉ số denier (D), cho biết độ dày và độ bền của sợi. Vải có chỉ số denier cao hơn sẽ bền hơn và chống mài mòn tốt hơn, nhưng cũng nặng hơn.

Đối với các hoạt động khắc nghiệt như leo băng (ice climbing) hoặc đi xuyên rừng (bushwhacking), bạn có thể ưu tiên một chiếc áo khoác có vải ngoài chỉ số denier cao hơn. Đối với các hoạt động siêu nhẹ, vải có chỉ số denier thấp hơn có thể chấp nhận được, nhưng bạn sẽ cần cẩn thận hơn để tránh rách.

CHỌN ÁO KHOÁC CÁCH NHIỆT PHÙ HỢP VỚI HOẠT ĐỘNG CỦA BẠN

Chiếc áo khoác cách nhiệt tốt nhất dành cho bạn cuối cùng sẽ tùy thuộc vào nhu cầu cụ thể của bạn và các hoạt động bạn dự định thực hiện. Dưới đây là một số tình huống phổ biến và những cân nhắc được khuyến nghị:

Leo núi (Climbing)

Đối với hoạt động leo băng (ice climbing) và leo núi cao (alpine climbing), một chiếc áo parka giữ nhiệt khi bảo hộ (belay parka) là thứ không thể thiếu. Đây thường là những chiếc áo khoác lông vũ hoặc tổng hợp cỡ lớn, cách nhiệt cao, được thiết kế để mặc bên ngoài tất cả các lớp áo của bạn trong khi bảo hộ (belay) hoặc nghỉ ngơi.

Tìm kiếm mũ trùm tương thích với mũ bảo hiểm, khóa kéo hai chiều để bảo hộ và vải ngoài bền bỉ.

Đối với leo núi cường độ cao, một chiếc áo khoác tổng hợp nhẹ hơn, thoáng khí hơn có thể là một lựa chọn tốt để mặc khi di chuyển, với một chiếc áo phao ấm hơn được đóng gói để dùng trong những khoảnh khắc lạnh hơn.

Trượt ván tuyết (Skinning) & Du lịch trượt tuyết (Ski Touring)

Trong quá trình di chuyển lên dốc (skinning), bạn sẽ tạo ra rất nhiều nhiệt, vì vậy một chiếc áo khoác tổng hợp nhẹ, thoáng khí cao hoặc thậm chí là một chiếc áo khoác lông cừu lớp giữa (mid-layer fleece) có thể đủ. Điều quan trọng là tránh quá nóng và đổ mồ hôi quá nhiều.

Hãy đóng gói một chiếc áo phao lông vũ hoặc tổng hợp ấm hơn để dùng trong các lần chuyển đổi, xuống dốc và trường hợp khẩn cấp.

Trượt tuyết & Trượt ván vùng hẻo lánh (Backcountry Skiing & Riding)

Tương tự như du lịch trượt tuyết, bạn sẽ muốn có một hệ thống lớp áo linh hoạt. Một chiếc áo khoác tổng hợp làm lớp hoạt động (active layer) thường là lý tưởng, vì nó xử lý độ ẩm tốt. Đối với những ngày lạnh hơn hoặc những điểm dừng lâu hơn, một chiếc áo khoác lông vũ mang lại độ ấm vượt trội so với trọng lượng của nó để mặc bên ngoài lớp hoạt động của bạn.

Tìm kiếm những chiếc áo khoác có khả năng chống chịu thời tiết tốt và mũ trùm tương thích với mũ bảo hiểm.

Hàng ngày (Everyday)

Đối với trang phục hàng ngày trong điều kiện khí hậu lạnh, sự thoải mái và phong cách thường được ưu tiên. Cả áo khoác lông vũ và tổng hợp đều là những lựa chọn tuyệt vời. Hãy xem xét các tính năng như túi có khóa kéo, đường viền áo có thể điều chỉnh và kiểu dáng thoải mái.

Bạn có thể không cần đến khả năng đóng gói cực cao hay các tính năng kỹ thuật của một chiếc áo khoác leo núi, nhưng bạn sẽ đánh giá cao một chiếc áo khoác giữ ấm và trông đẹp mắt.

LÀM SẠCH & CHĂM SÓC

Việc làm sạch và chăm sóc đúng cách sẽ kéo dài đáng kể tuổi thọ của áo khoác cách nhiệt của bạn. Luôn tuân thủ hướng dẫn của nhà sản xuất, nhưng nhìn chung, áo khoác lông vũ yêu cầu giặt chuyên dụng cho lông vũ và sấy khô bằng máy sấy với quả bóng sấy để phục hồi độ bồng (loft).

Áo khoác tổng hợp thường có thể giặt máy bằng chế độ giặt nhẹ và phơi khô tự nhiên. Tránh các chất tẩy rửa mạnh và nước xả vải, vì chúng có thể làm hỏng lớp cách nhiệt.

SỬA CHỮA

Những vết rách nhỏ trên áo khoác cách nhiệt của bạn thường có thể được sửa chữa bằng bộ vá được thiết kế cho thiết bị ngoài trời. Đối với những hư hỏng lớn hơn hoặc các sửa chữa phức tạp hơn, tốt nhất là nên tham khảo dịch vụ sửa chữa chuyên nghiệp.

Sửa chữa kịp thời có thể ngăn chặn vật liệu cách nhiệt thoát ra ngoài và hư hỏng thêm cho áo khoác.

BẢO QUẢN

Khi không sử dụng, hãy bảo quản áo khoác cách nhiệt của bạn ở trạng thái không nén, tại nơi khô ráo, thoáng mát. Việc nén chặt áo trong thời gian dài có thể làm hỏng lớp cách nhiệt và giảm độ bồng (loft) của nó theo thời gian.

Nhiều áo khoác đi kèm với một túi đựng lớn hơn cho mục đích này, ngoài một túi nhỏ hơn để đóng gói khi đi du lịch.

Tóm tắt

Bài viết cung cấp hướng dẫn toàn diện về cách chọn áo khoác cách nhiệt, đi sâu vào hai loại vật liệu cách nhiệt chính: lông vũ (down) và tổng hợp (synthetic), cùng với ưu và nhược điểm tương ứng của chúng. Bài viết cũng đề cập đến các tính năng quan trọng như trọng lượng cách nhiệt, độ ấm, khả năng chống chịu thời tiết, khả năng đóng gói, kiểu dáng và độ bền. Hướng dẫn còn khuyến nghị các loại áo khoác cụ thể cho nhiều hoạt động khác nhau như leo núi, du lịch trượt tuyết, trượt tuyết vùng hẻo lánh và sử dụng hàng ngày. Cuối cùng, bài viết đưa ra các mẹo cần thiết về cách làm sạch, sửa chữa và bảo quản áo khoác cách nhiệt để đảm bảo tuổi thọ của chúng.

Bài viết liên quan